Monako, mimo niewielkiej powierzchni, odgrywa dużą rolę w globalnych działaniach na rzecz ochrony środowiska. Rok 2024 był dla Księstwa czasem intensywnych inicjatyw ekologicznych, które wpisują się w strategię „Carbon Neutrality 2050”, zakładającą osiągnięcie zerowej emisji netto w ciągu najbliższych dekad.

Park solarny w porcie Fontvieille

Park solarny w Fontvieille to jedno z najbardziej zaawansowanych technologicznie przedsięwzięć tego typu w Europie. Na dachach budynków portowych oraz na specjalnie zaprojektowanych pływających platformach zainstalowano tysiące paneli fotowoltaicznych nowej generacji. Dzięki zastosowaniu innowacyjnych technologii, takich jak bifacjalne moduły słoneczne, panele mogą wychwytywać światło zarówno z góry, jak i odbite od powierzchni wody, zwiększając efektywność produkcji energii.

Park zajmuje powierzchnię około 20 000 metrów kwadratowych, co czyni go największym tego typu obiektem w regionie. Przy pełnej wydajności instalacja ma zdolność generowania ponad 6 megawatów mocy, co wystarcza do zaspokojenia rocznego zapotrzebowania energetycznego kilkuset gospodarstw domowych w Monako.

Projekt parku został zaplanowany z myślą o harmonii z otaczającym środowiskiem. Pływające platformy, na których zainstalowano panele, są wykonane z materiałów ekologicznych i nie wpływają negatywnie na florę ani faunę w rejonie portu. Konstrukcja została zaprojektowana tak, aby minimalizować zakłócenia w działalności portowej, w tym w ruchu jachtów i łodzi rybackich, które są kluczowe dla gospodarki Monako.

Co więcej, park solarny został wyposażony w systemy monitorowania jakości powietrza oraz wpływu na środowisko, co pozwala na bieżące śledzenie jego oddziaływania na lokalny ekosystem.

Oprócz parku w Fontvieille, wiele budynków publicznych i prywatnych w Monte Carlo zostało wyposażonych w systemy fotowoltaiczne, co znacząco zwiększyło lokalne zdolności produkcji energii odnawialnej. Księstwo zainwestowało również w projekty badawcze związane z energią wiatrową i morską, wykorzystując swoje położenie nad Morzem Śródziemnym.

Ekologiczny transport

Transport publiczny w Monako przeszedł zauważalną modernizację. Na ulice Księstwa wyjechały nowe, elektryczne autobusy, które zastąpiły dotychczasowe pojazdy napędzane silnikami diesla. Rozbudowano także sieć stacji ładowania pojazdów elektrycznych, co zachęciło mieszkańców do korzystania z ekologicznych środków transportu.

Dodatkowo Monako zainwestowało w rozwój infrastruktury rowerowej. W Monako powstały nowe ścieżki rowerowe, a program wypożyczania rowerów elektrycznych zyskał na popularności. Księstwo postawiło również na promowanie spacerów i korzystania z transportu zbiorowego poprzez kampanie edukacyjne, mające na celu redukcję ruchu samochodowego.

Ochrona Morza Śródziemnego

Monako kontynuowało swoje wieloletnie działania na rzecz ochrony Morza Śródziemnego. W 2024 roku Książę Albert II ogłosił nowe inicjatywy w ramach fundacji swojego imienia. Szczególny nacisk położono na ochronę raf koralowych, które są niezwykle wrażliwe na zmiany klimatyczne.

Najważniejszym krokiem było poszerzenie rezerwatu morskiego Larvotto, który chroni unikatowe łąki trawy morskiej Posidonia oceanica. Te podwodne „płuca Morza Śródziemnego” odgrywają kluczową rolę w pochłanianiu dwutlenku węgla i są siedliskiem dla wielu gatunków morskich.

W ramach poszerzenia stref ochronnych wprowadzono dodatkowe zakazy połowów i korzystania z silnikowych środków transportu wodnego w wybranych rejonach. Dzięki temu działania Monako przyczyniły się do odbudowy populacji ryb i odrodzenia raf koralowych.

Jednym z kluczowych projektów było wprowadzenie zakazu używania niektórych rodzajów kotwic w rejonach szczególnie cennych ekologicznie. Zakaz ma chronić morską faunę i florę przed uszkodzeniami mechanicznymi spowodowanymi przez jachty i statki. Statki muszą korzystać z ekologicznych systemów cumowania, takich jak boje lub platformy cumownicze, które minimalizują wpływ na środowisko.

Działanie to było odpowiedzią na badania naukowe, które wykazały, że tradycyjne kotwice niszczą nawet 10% trawy morskiej w rejonach o intensywnym ruchu morskim, co przyczynia się do utraty bioróżnorodności i uwalniania zmagazynowanego w osadach węgla.

Ponadto, Monako wspierało międzynarodowe badania dotyczące mikroplastiku w wodach Morza Śródziemnego, jednego z największych problemów ekologicznych regionu.Fundacja Księcia Alberta II zainicjowała projekt monitorowania poziomu mikroplastiku w wodach przybrzeżnych, we współpracy z międzynarodowymi organizacjami, takimi jak UNEP (Program Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska). Zbierane dane mają posłużyć do opracowania skuteczniejszych strategii zapobiegania przedostawaniu się plastiku do morza.

Władze Monako zainicjowały kampanię ochrony zagrożonych gatunków morskich, takich jak żółwie morskie i delfiny. Dzięki współpracy z Oceanografem Monako i licznymi organizacjami ekologicznymi utworzono specjalne korytarze migracyjne, które są wolne od połowów i zakłóceń spowodowanych działalnością człowieka. Jednym z najważniejszych osiągnięć było wprowadzenie systemu monitorowania ruchu jachtów, który ma zapobiegać kolizjom z dużymi ssakami morskimi. Wprowadzono również specjalne regulacje dotyczące maksymalnej prędkości jachtów w rejonach kluczowych dla migracji zwierząt.

Recykling i gospodarka odpadami

W ramach walki z zanieczyszczeniem Księstwo wprowadziło nowe przepisy dotyczące gospodarki odpadami. Mieszkańcy i firmy muszą teraz segregować odpady według pięciu kategorii:

• Odpady organiczne (bioodpady),
• Szkło,
• Plastik i metale,
• Papier i karton,
• Odpady zmieszane (resztkowe).

Władze lokalne zapewniły dodatkowe pojemniki w przestrzeni publicznej, a także wprowadziły nowe oznaczenia ułatwiające segregację, dostępne w kilku językach, by pomóc także turystom.

Nowe przepisy zakazały sprzedaży i używania jednorazowych plastikowych toreb, sztućców, talerzy oraz słomek na terenie Monako. W restauracjach i kawiarniach obowiązuje używanie ekologicznych alternatyw, takich jak naczynia biodegradowalne lub wielokrotnego użytku.

Na terenie Księstwa pojawiły się nowe punkty zbiórki elektrośmieci i baterii, co zwiększyło poziom recyklingu.

Wprowadzono surowsze kary za nieprzestrzeganie nowych zasad. Firmy, które nie zapewniają odpowiednich warunków do segregacji odpadów, mogą zostać ukarane grzywną w wysokości do 10 000 euro. Również osoby prywatne mogą zostać ukarane mandatem w przypadku wyrzucania odpadów w nieodpowiednich miejscach.

Firmy, które inwestują w technologie zmniejszające ilość odpadów lub stosują innowacyjne metody recyklingu, mogą liczyć na ulgi podatkowe i dotacje. Szczególny nacisk położono na branżę hotelarską i gastronomiczną, które odgrywają dużą rolę w gospodarce Księstwa.

Edukacja ekologiczna

Rok 2024 przyniósł również wzmożone działania edukacyjne. Monako zainwestowało w kampanie informacyjne skierowane do mieszkańców i turystów. W szkołach wprowadzono dodatkowe lekcje poświęcone zmianom klimatycznym i ochronie przyrody, a w przestrzeni publicznej pojawiły się plakaty i instalacje edukujące o znaczeniu ekologii w codziennym życiu.

Monako jako wzór dla innych państw

Działania ekologiczne Monako pokazują, że nawet najmniejsze państwa mogą mieć ogromny wpływ na ochronę środowiska. Dzięki kompleksowej strategii obejmującej energię odnawialną, ekologiczny transport, ochronę mórz i edukację, Księstwo utrzymuje pozycję lidera w walce o przyszłość naszej planety.

Rok 2024 był kolejnym krokiem Monako w stronę neutralności klimatycznej, a przykład tego niewielkiego państwa inspiruje inne kraje do podjęcia bardziej zdecydowanych działań na rzecz ochrony naszej Ziemi.