Uroczystości poświęcone św. Dévote, patronce Monako, odbywają się 26 i 27 stycznia. Obchody te są jedną z najstarszych tradycji Księstwa Monako, która przeniknęła kulturę narodową w dziedzinach tak różnorodnych, jak religia, folklor, popularne wiara, historia, literatura, sztuka, malarstwo, muzyka, numizmatyka i filatelistyka. Zajmuje uprzywilejowane miejsce w sercu Monegasków.
Legenda o św. Dévote
Święta Dévote jest patronką Księstwa Monako. Zginęła śmiercią męczeńską ok. 303 r. n.e., w okresie prześladowań chrześcijan za czasów panowania cesarzy Dioklecjana i Maksymiana.
Dévote urodziła się ok. 283 r. w Marianie na Korsyce. Była chrześcijańską dziewicą, wiodącą proste, pobożne życie na służbie u senatora Eutychiusa. Prefekt rzymski Barbarus podczas wizyty na wyspie zażądał od senatora wydania służącej, która nie oddaje czci bogom rzymskim. Gdy Barbarus odmówił, został otruty, a Dewotę porwano i uwięziono. Nie chciała się wyrzec Chrystusa, chociaż poddano ją okrutnym torturom, zmiażdżono jej usta, wleczono po ostrych skałach i ciernistych zaroślach. Ostatecznie Dewota poniosła śmierć przez ukamienowanie. Aby zapobiec rozpowszechnianiu kultu męczennicy chrześcijańskiej, nakazano spalić jej ciało. Chrześcijanie korsykańscy wykradli nocą ciało Dévote ze stosu i umieścili je na łodzi płynącej do Afryki. Chcieli zapewnić jej w ten sposób godny, chrześcijański pochówek. Jednak silny sztorm zmienił plany. Według legendy, nagle nad łodzią pojawiła się gołębica i wskazała kierunek dalszego rejsu. Łódź przypłynęła do brzegu w dolinie Les Gaumates, obecnej dzielnicy Monte Carlo o nazwie Condamine. Legenda mówi, że w grocie pochowano ciało św. Dévote. W tym miejscu też zbudowano później kaplicę na jej cześć.
Pierwsze wzmianki o tej kaplicy pojawiły się w pismach ok. 1070 r. Kaplica została w 1075 r. podarowana opactwu św. Poncjusza, Zakonowi Benedyktynów. Przebudowana była wielokrotnie, od 1887 r. jest to już kościół parafialny. Na murze kościoła wisi tablica ufundowana w 2004 r. przez księcia Monako Rainiera III. Uczczono w ten sposób 1700-lecie śmierci św. Dévote jako patronki Księstwa Monako i rodu Grimaldich.
Kult św. Dévote i jej patronat to ważny element historii, kultury i życia religijnego Księstwa Monako. Pojawiły się świadectwa wielokrotnych cudów za pośrednictwem św. Dévote.
Monety i nie tylko na cześć św. Dévote
Na cześć św. Dévote w XVI wieku emitowano po raz pierwszy monety z jej wizerunkiem. Stało się to pod rządami Księcia Honore II, który mianował św. Dévote patronką Monako i rodu Grimaldich. W 2004 r. wydano srebrną monetę o nominale 5 € z wizerunkiem świętej i tradycyjnymi atrybutami w postaci wizerunku łodzi i gołębicy. W XV wieku Dévote była patronką obrony Monako przed Księstwami Genui i Pizy. Według legendy, modlitwy do św. Dévote sprawiły, że pokonano hiszpańskie galery, atakujące Monako w 1641 r. Jeden że zdobytych statków otrzymał imię „Dévote”.
W 1927 r. Louis Notari, autor m.in. tekstu hymnu Księstwa Monako, napisał poemat o życiu św. Dévote. Poemat napisany został jako jeden z pierwszych utworów w dialekcie monegaskim, czyli lokalnym dialekcie pochodzenia galloromańskiego. Było to przełomowe wydarzenie dla tego języka, który jest kultywowany w Monako do dzisiaj. Emitowane są również znaczki pocztowe z wizerunkiem św. Dévote.
Dzień św. Dévote jako tradycja od lat 70-tych XIX wieku
Kult patronki Monako jest stale obecny w życiu obywateli tego Księstwa. Szczególnym wydarzeniem jest coroczne święto ku jej czci. Uroczystości trwają zwykle w dniach 26-27 stycznia, co roku. Tradycyjna data święta wynika z ustaleń dotyczących dnia, w którym łódź z ciałem św. Dévote pojawiła się u brzegu, w rejonie Monako. Obecny przebieg wydarzeń wywodzi się z 1874 r., zaś jej oprawa i wydarzenia towarzyszące ustalone zostały przez Louisa II, księcia Monako, w 1924 r.
Co roku, wieczorem 26 stycznia, rozpoczynają się obchody święta św. Dévote. Odbywa się, w tym dniu uroczyste spalenie łodzi rybackiej na placu przed kościołem św. Dévote w obecności księcia Monako i jego rodziny oraz hierarchów kościelnych, którzy błogosławią uczestników wydarzenia. Wydarzenie to poprzedza uroczysta poranna Msza w kaplicy św. Dévote, odprawiona w dialekcie monegaskim (Monegasque). Wieczorem rusza procesja z relikwiami św. Dewoty i łodzią. W porcie wypuszczana w niebo jest gołębica. Łódź stawiana jest na placu przed kościołem św. Dévote, blisko brzegu morza.
Książę Albert i jego małżonka Charlene, osobiście podpalają łódź, tłum wiwatuje, a niebo rozświetlają fajerwerki.
Dzieje się tak na pamiątkę pewnego znaczącego wydarzenia z 1070 r. W tymże roku Antinope, kapitan łodzi z Florencji, porwał ciało św. Dévote z groty i próbował je wywieźć. Silny wiatr zawrócił łódź do brzegu. Kapitan został aresztowany i z wyroku księcia Ugo Grimaldi skazany na odcięcie nosa i uszu oraz długoletnie więzienie. Musiał również być świadkiem publicznego spalenia jego łodzi na placu.
Obecnie relikwie św. Dévote przechowywane są w pięknym, złoconym relikwiarzu, w katedrze Monako św. Mikołaja. Stoi tu także pomnik św. Dévote, ufundowany przez księcia Rainiera III.
W tym roku, ze względu na działania zdrowotne związane z kryzysem COVID 19, pochód ten zostaje zastąpiony prostym błogosławieństwem na placu katedralnym pod koniec mszy.
Obchody Św. Dévote w 2021 r.:
Wtorek 26 stycznia 2021 r
10:30 Kościół Sainte Dévote: tradycyjna msza w języku monegaskim. Błogosławieństwo morza.
17:00 Bezpłatny wstęp dla publiczności Quai Albert 1er (Miejsca siedzące)
17:15 Wypłynięcie łodzi i przypłynięcie do Vallon des Gaumates. Lot gołębicy. Dostarczenie relikwii i poświęcenie miasta (przy obecności karabinierów księcia). Przybycie relikwii do kościoła Sainte Dévote.
17:30 Kościół św. Dévote: Hail of the Blessed Sacrament, pod przewodnictwem Jego Exc. Dominique-Marie David, arcybiskupa Monako w obecności księcia HSH, księcia Alberta II i rodziny książęcej.
18:00 Quai Albert 1er Wybrzeże Północne: Spalenie symbolicznej łodzi przez rodzinę książęcą. Ostatecznie ze względów sanitarnych nie będzie możliwe pobranie tradycyjnych gwoździ z łodzi.
Środa 27 stycznia 2021 r
9.50 Katedra: przyjęcie relikwii przez duchownych i Czcigodnego Arcybractwa Miłosierdzia.
10:00 Katedra: Msza Papieska, której przewodniczy Jego Exc. Dominique-Marie David Arcybiskup Monako (wstęp wolny w ramach limitu 200 dostępnych miejsc)
Dowiedz się więcej: www.saintedevotemonaco.com