Hymn Monako był pierwotnie pieśnią patriotyczną skomponowaną przez Théophile’a Bellando jako odpowiedź na wywrotowe pieśni, które krążyły w latach 40. XIX wieku. Bellando, który był prawnikiem i jednocześnie pisarzem wierszy i muzyki, skomponował pierwsze wydanie hymnu Monako w 1841 roku.
Odrobina historii
Monako z pierwotnymi granicami z 1792 roku zostało zwrócone rodzinie Grimaldi w 1814 roku, po klęsce Napoleona, do którego należały również lenna Menton i Roquebrune. Te dwa miasta już od jakiegoś czasu sprawiały Monako kłopoty polityczne. Pamiętajmy, że Księstwo znalazło się pod niechcianym protektoratem króla Sardynii w latach 1815-1860 na mocy traktatu podpisanego w Stupinigi 8 listopada 1817 r., za panowania księcia Florestana I. Kiedy Menton i Roquebrune ogłosiły się wolnymi miastami w 1848 r. i poproszeni o zjednoczenie z Sardynią, sardyński dekret umieścił ich w okręgu administracyjnym Nicei w 1849 roku.
Czy pieśń patriotyczna może zjednoczyć Monako?
Celem napisania oraz skomponowania hymnu było pojednanie obywateli Monako. Bellando współpracował z panem Castil-Blaze, kompozytorem i przyjacielem księcia Florestana, który zmodyfikował melodię, zharmonizował różne zmiany, aby hymn wzbudził lojalność wobec Monako i uhonorował księcia i jego rodzinę. Ta nowa pieśń narodowa była grana na zakończenie ważnych spotkań muzycznych organizowanych przez rodzinę królewską i Monako.
Za panowania księcia Karola III Monako wkroczyło w nową erę prosperity, naznaczoną przez założenie Société des Bains de Mer, rozbudowę linii kolejowej Paryż-Lyon-Śródziemnomorski do Monako w 1868 roku oraz budowę hoteli i kasyna na na wzgórzu Spéluges. Dzięki tym dramatycznym zmianom Monte-Carlo szybko stało się atrakcyjne dla bogatych, sławnych, intelektualistów i artystów. Jednocześnie, chcąc potwierdzić niepodległość Monako, książę stworzył placówki dyplomatyczne, otworzył konsulaty i uznawał w Monako konsulów zagranicznych. Te inicjatywy sprowadziły królów i głowy państw do Księstwa. Książę Karol powołał „Gwardię Cywilną” w marcu 1848 roku, a następnie w sierpniu zmienił jej nazwę na „Gwardię Narodową”. Przepełniona nowym poczuciem patriotyzmu Gwardia Narodowa przyjęła pieśń Bellando jako swój hymn.
Metamorfozy hymnu Monako
Książę uznał, że niestety pieśń patriotyczna Monako nie dorównuje hymnom innych krajów, i poprosił Karola Albrechta, dyrygenta Cercle des Etrangers Orchestre, o skomponowanie prawdziwego hymnu dla Monako. Albrecht ponownie przyjrzał się oryginalnej pieśni patriotycznej Bellando i skomponował nową aranżację na fortepian. Ta wersja bez słów została wydrukowana przez Tihebaux w Paryżu przed rokiem 1897 i nazwana „Air National de Monaco”. W tym samym roku nicejski wydawca Decourcelle opublikował wydanie o numerze 429 „Hymne National de Monaco” na fortepian.
Kilka lat później Francois Bellini został poproszony o zorkiestrowanie pieśni Albrechta. Aranżacja „tria” przypisywana Albrechtowi była w istocie w stylu Belliniego; jednak w 1900 r. uznano, że aranżacja „tria” jest zbyt długa i przestała być grana.
Ostatnia wersja została stworzona przez dyrygenta Leona Jehina, dyrektora Opery i Muzyki Klasycznej Monte-Carlo Orchestra, w 1914 roku. Zagrano ją po raz pierwszy w 25. rocznicę panowania księcia Alberta I. W tej wersji słychać trąbki, które nadają utworowi wznoszący się dźwięk. Jest to ostatnia porywająca wersja hymnu, która jest grana dzisiaj na wszystkich oficjalnych wydarzeniach. Wreszcie w 1931 roku poeta z Monako Louis Notari napisał słowa do hymnu narodowego w języku Monako. Tekst Notari jest napisany elegancko z prostotą lokalnych wyrażeń i jest z dumą śpiewany przez wszystkich mieszkańców Monako. Hymnu Monako można posłuchać tutaj.
Słowa monegaskie | polskie tłumaczenie | english translation |
Despoei tugiù sciü d’u nostru paise Se ride au ventu u meme pavayun Despoei tugiù a curù russa e gianca E stà remblema d’a nostra libertà! Grandi e piciui r’an tugiù respetà! Oilà cü ne toca! Oilà cü ne garda! Fò che cadün sace ben aiço d’aiçì Riturnelu: Amu avüu semper r a meme tradiçiun; Amu avüu semper r a meme religiun; Amu avüu per u nostru unù I meme Principi tugiù E düsciün nun purà ne fa sciangià Tantu ch’au cielu u suriyu lüjerà; Diu n’agiüterà E mai düsciün nun purà ne fa scangià Düsciün Nun sëmu pa gaïre, Ma Defenseemu tüti a nostra tradiçiun; Nun sëmu pa forti, Ma se Diu vœ n’agiüterà! Oilà cü ne toca! Oilà cü ne garda! Fo che cadün sace ben ailo d’ailì Riturnelu | Zawsze ta sama flaga Unosiła się szczęśliwie na wietrze naszego kraju Kolory czerwony i biały zawsze były symbolem naszej wolności Duzi i mali zawsze to szanowali! Ahoj, sąsiadujesz z nami! Ahoj, wy, którzy nas obserwujecie! Ważne jest, aby wszyscy o tym pamiętali: Chór: utrwalamy te same tradycje; Świętujemy tę samą religię; Mamy zaszczyt Zawsze mieć tych samych Książąt I nikt nie może nas zmienić tak długo, jak słońce świeci na niebie Bóg nam pomoże I nikt nigdy nie może nas zmienić Nikt. Nie jest nas bardzo wielu, Ale wszyscy czuwamy nad obroną naszych tradycji; Nie jesteśmy zbyt potężni, ale jeśli zechce, Bóg nam pomoże! Ahoj, sąsiadujesz z nami! Ahoj, wy, którzy nas obserwujecie! Każdy musi być tego świadomy! Chór | Historically, the same flag Floats happily in the wind of our country Always the colours red and white Have been the symbol of our freedom Great and small have always respected it! Greetings, you who are our neighbours! Greetings, you who are watching us! It is important that everyone remembers the following: Chorus: We have perpetuated the same traditions; We celebrate the same religion; We have the honour To have always had the same Princes And no one can make us change As long as the sun shines in the sky God help us And no one can ever make us change No one. There are not very many of us, But we all strive to defend our traditions; We are not very powerful, But if he wants to, God will help us! Greetings, you who are our neighbours! Greetings, you who are watching us! It is important that everyone is well aware of that! Chorus |